“Schaam je kapot” is een veelgehoorde leus het afgelopen jaar. Demonstranten hopen zo de gewapende politie moreel te ontwapenen.
🇳🇱 “Schaam je kapot!” scanderen de demonstranten in Den Haag naar de politie.#persco #QRcodepic.twitter.com/I3JjR13uVn
— Kees71 (@Kees71234) November 2, 2021
Het werkt echter niet in situaties waar politieagenten in een staat van paraatheid zijn. Schaamte is een vechten, vluchten of verstarren respons op gevaar. Schaamte is de freeze van fight, flight of freeze. De agenten in bovenstaand filmpje hebben op dat moment de macht en zijn daarmee in staat om te vechten. Ze zijn daarvoor getraind en hebben er ook de wapens voor. Vluchten of verstarren is daardoor niet nodig. Schaam je kapot roepen heeft daardoor niet veel effect.
Schaamte is een gewetensconflict. Je wil een beter mens worden maar je moet je ook aan de heersende moraal houden om te kunnen overleven. Op het moment dat er niet gevochten hoeft te worden, en er heerst geen gevaar waardoor vluchten ook niet nodig is, dan kan iemand ontspannen. Pas dan is er een kans, en ik zeg nadrukkelijk kans omdat je een geweten niet kunt afdwingen, dat iemand smelt. Dat wil zeggen dat iemand in een moment van bezinning kan voelen dat er iets niet klopt. Zoiets zie je gebeuren in dit filmpje:
🇦🇹 Politieagent gisteren bij de demonstratie tegen coronamaatregelen in Wenen.
Wat is hier aan de hand? Hij begrijpt dat hij aan de verkeerde kant staat? pic.twitter.com/hT7zPDyUOj
— Kees71 (@Kees71234) October 27, 2021
Schaam je kapot roepen is een verzoek tot onderwerping
In schaamte is er innerlijke verdeeldheid, een opsplitsing in een deel dat er wel mag zijn en een deel dat er niet mag zijn. Tegen iemand zeggen dat hij of zij zich moet schamen is hetzelfde als zeggen: splits jezelf op en laat mij alleen het deel zien dat mij bevalt. Je roept dan op tot onderwerping. Een politieagent die in volledige fight houding staat, kan zich simpelweg niet onderwerpen. Vechten en verstarren zijn tegenstrijdige (energie) richtingen. Je kunt hopen dat agenten tot inkeer komen of stoppen met geweld plegen en hopen dat ze tot inzicht komen. Afdwingen met schaam je kapot roepen is een vorm van geweld.